Bel bölgesinde omurilik kanalının daralmasıyla ortaya çıkan dar kanal hastalığı (lomber spinal stenoz), özellikle uzun yıllar boyunca omurga yapısında biriken dejeneratif değişikliklerin sonucu olarak görülür. Bu durumun en belirgin özelliği, yürürken bacaklarda ağrı, uyuşma ve yürüme mesafesinde belirgin kısalma olmasıdır. Zamanla günlük yaşamı kısıtlayan bu tablo, ilerlediğinde dar kanal ameliyatı ile kalıcı şekilde tedavi edilebilir.
Yürüdükçe Artan Bacak Ağrısı Ne Anlama Gelir?
Omurga kanalının daralması, omurilikten çıkan sinirlerin baskı altında kalmasına yol açar. Yürürken bacak kasları daha fazla oksijen ve kan akımı ister; ancak dar kanal nedeniyle sinirler bu süreci yeterince destekleyemez. Sonuçta kısa bir mesafe yürüdükten sonra bacaklarda:
- Ağrı,
- Karıncalanma,
- Uyuşma,
- Yanma hissi gelişir.
Kişi durup dinlendiğinde veya öne eğildiğinde bu şikâyetler geçici olarak azalır. Bu tabloya nörojenik kladikasyon adı verilir ve dar kanal hastalığının en karakteristik belirtisidir.
Neden Daha Sık Görülür?
Omurga, yaşla birlikte doğal olarak yıpranır. Disklerin su oranı azalır, esneklik kaybolur ve omurlar arası boşluk daralır. Buna ek olarak:
- Kireçlenme (osteofit) gelişimi,
- Bağ dokularının kalınlaşması,
- Omurga kaymaları (spondilolistezis),
- Daha önce geçirilmiş omurga ameliyatları gibi durumlar kanal darlığını artırabilir.
Bu değişiklikler sinirlerin geçtiği alanı daraltarak yürümeyle ilişkili ağrıların ortaya çıkmasına neden olur. Bu nedenle, özellikle uzun süreli bel ve bacak ağrısı yaşayan bireylerde, dar kanal düşünülmelidir.
Dar Kanalın Günlük Yaşama Etkisi
Yürürken ortaya çıkan ağrılar, bireylerin günlük aktivitelerini önemli ölçüde sınırlar.
Kısa bir mesafe yürüdükten sonra durma ihtiyacı, alışveriş, merdiven inip çıkma veya kısa geziler gibi basit eylemleri bile zorlaştırabilir.
Bu durum sadece fiziksel değil, psikolojik açıdan da yıpratıcıdır; hareket kısıtlılığı, bağımsız yaşam becerilerini azaltır ve yaşam kalitesini düşürür.
İleri olgularda bacaklarda kuvvet kaybı, denge bozukluğu veya idrar-dışkı kontrolü problemleri de görülebilir. Bu durum, dar kanal ameliyatı gerekliliğinin habercisidir.
Dar Kanal Ameliyatı Ne Zaman Gereklidir?
Dar kanal hastalığında tedavi genellikle aşamalıdır. İlk etapta:
- İlaç tedavisi,
- Fizik tedavi,
- Egzersiz programları,
- Epidural enjeksiyonlar gibi yöntemler uygulanır.
Ancak yürüyüş mesafesi 100–200 metreye kadar azalmışsa, ağrılar dinlenmekle geçmiyorsa veya nörolojik kayıplar başlamışsa, dar kanal ameliyatı önerilir. Cerrahi, sinirlerin üzerindeki baskıyı ortadan kaldırarak ağrısız yürümeyi hedefler.
Dar Kanal Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Ameliyat, hastanın genel durumuna ve darlığın derecesine göre planlanır. En sık kullanılan yöntemler:
- Mikrocerrahi dekompresyon: Mikroskop yardımıyla sinirleri sıkıştıran dokular temizlenir.
- Laminektomi: Omurun arka kısmı çıkarılarak kanal genişletilir.
- Füzyon (vida-plaka sabitleme): Eğer omurlar arasında kayma varsa stabilite sağlanır.
Modern teknikler sayesinde ameliyat süresi kısalmış, iyileşme süreci hızlanmıştır. Çoğu hasta birkaç gün içinde yürümeye başlayabilir ve kısa sürede sosyal yaşamına geri döner.
Sonuç: Yürürken Artan Bacak Ağrısı Ciddiye Alınmalı
Yürürken bacaklarda ağrı, uyuşma veya yürüme mesafesinde azalma, basit bir dolaşım problemi ya da kas yorgunluğu olmayabilir. Bu şikâyetler, dar kanal hastalığı gibi sinir basısıyla ilişkili ciddi bir sorunun belirtisi olabilir.
Erken tanı ve doğru cerrahi yaklaşım sayesinde, dar kanal ameliyatı sonrası bireyler yeniden ağrısız, aktif ve konforlu bir yaşama kavuşabilirler.
